Septum deviasyonu nedir?
Çoğunlukla küçük yaşlarda düşme sonrası, burnun iki deliğini ayıran arkada kemik önde kıkırdaktan oluşan septum dediğimiz yapıda oluşan yaralanmalar burunda gelişimsel eğriliklere neden olur. Bu eğrilikler bazen sadece septum yapısında sınırlı kalır. Dış görüntüde bozulma olmaz. Bazı ağır travmalardan sonra ise burnun dış kaidesinde de bariz bir eğrilik olur. Hatta bazı hastalarda yüzde de genel bir asimetri oluşur.
Genellikle bu tip deformiteler eğer aşırı miktarda nefes darlığına yol açmıyorsa burnun estetik olarak düzeltilmesi için yüz gelişiminin tamamlanması beklenir. Burun estetiği için en erken yaş 18 yaştır. Bazı hastalarda halk ağzıyla burun eti olarak adlandırılan konka dediğimiz burunun her iki dış duvarında bulunan yapılarda aşırı büyüme mevcuttur. Bu solunum yolunda aşırı derecede tıkanmaya yol açar. Bu gibi durumlar erken müdahaleyi gerektirir. Genellikle ilk tercih ilaç ile tedavidir. Cevap alınamayan vakalarda radyofrekans yöntemiyle konkaların yakılması yapılır. Septumdaki eğriliğin düzeltilmesi yüz gelişiminin tamamlandığı yaşa dek ertelenir.
Estetik kaygısı olmayan hastaların çoğunluğu nefes alışlarının düzelmesi için kulak burun boğaz hekimlerine başvurur. Septumdaki eğriliğin dış görüntüde probleme yol açmadığı, septumun ön kısmındaki kıkırdak desteğinin iyi olduğu hastalarda septoplasti ameliyatı ile burun içi darlık düzeltilebilir. Bu işlem için yapılan cerrahide genellikle septum yapısı L şeklinde korunarak darlık yapan kıkırdak ve kemikler alınır. Fakat her hasta bu hastalar kadar şanslı olmayabilir. Septumdaki yaralanma ileri derece ağır olunca burun septumunda kısalma çok bariz olur. Bunu hastanın burun ucuna bastırarak burun ucunun çökmesinden anlayabiliriz. Bu tip hastalarda çoğunlukla eğriliği düzeltmek amacıyla yapılan ameliyatta aynı anda estetik çatı düzeltilmez ise burunda daha sonradan çok bariz hale gelen çökme oluşur. Buna “Semer burun deformitesi” diyoruz. Bu nedenle burundan alınacak her kıkırdak burun çatısının sağlamlaştırılmasında azami önem arz eder.
Bazen burun içindeki kıkırdaklar burun estetiği ameliyatı ile estetik düzeltme ve nefes darlığının tam olarak giderilmesi için yeterli malzeme oluşturmaz bu nedenle kulak kıkırdağı alınarak deformite düzeltilir. Bu işlem kulak arkasında gizli kalacak ufak bir çizgiden başka bir soruna yol açmaz.
Semer burun deformitesi oluşan hastalar genellikle nefes almakta da zorluk çekerler. Burun estetiği ve fonksiyonel düzeltme işlemleri için erkek veya bayan plastik cerrahlara başvururlar. Daha önce burundaki kıkırdakları alındığı için genellikle burundaki kıkırdak rezervi deformiteyi düzeltmekte çok yetersiz kalır. Çoğunlukla kulak kıkırdakları da burunu uzatma, burun ucunun desteğini arttırmada yetersiz kalınca kaburgaların orta hatta sternum kemiği ile birleştiği yerdeki kıkırdaklar burun onarımı için kullanılır. Bu kıkırdaklar alınırken kıkırdak zarı orada bırakıldığı için görüntüde bir deformite oluşmaz. Kıkırdaklar genellikle 6, 7 ve 8. Kaburgadan alınır. Kıkırdağın alınması için yapılan cerrahi kesinin izi kadınlarda meme altında gizlenebilir. Erkeklerde de göğüs kılları izin saklı kalmasını sağlayan bir avantajdır.
Bazen estetik kaygısı az olan insanların da fonksiyonel düzelme için mutlaka burun estetiği ameliyatı olması gerekir. Burundan nefes alma sıkıntısı olan hastaların hem kulak burun boğaz hem de plastik cerrahi hekimleri tarafından muayene edilmeleri gerekmektedir. Burun septumu ve dış kaidesi ve konkalar tomografik inceleme ile tam olarak değerlendirilmeli kişinin ihtiyacına yönelik girişime yapılan konsültasyonlarla karar verilmelidir.
